Mensen met een B.D.E. zien zichzelf vaak door een tunnel gaan, op weg naar een andere wereld.
Bijna-dood-ervaringen (of B.D.E.'s)
A. Wat zijn bijna-dood-ervaringen?
Bijna-dood-ervaringen zijn (zoals de naam al zegt) ervaringen die mensen krijgen, als ze bijna dood zijn. Dit komt vooral voor bij mensen met een hartstilstand of een andere kritieke ervaring, waardoor ze de dood zeer nabij zijn. Vaak gebeurt dit na een ongeluk. Maar het kan ook voorkomen bij mensen die door een ziekte op de rand van de dood gekomen zijn. Zelden komen bijna-dood-ervaringen ook voor bij mensen, die niet in levensgevaar zijn. Bij de ervaring verlaat hun geest het lichaam. Soms zien ze dan zichzelf op hun bed liggen, terwijl ze niets meer voelen van pijn of ziekte. Daarna kunnen ze de ervaring hebben, dat ze omhooggetrokken worden. Stoffeloos als ze dan zijn gaan ze dwars door het dak en komen in een soort tunnel terecht. Aan het einde van die tunnel zien ze een helder licht. Ze vliegen erheen en komen in een ongekende wereld. Vaak is dat een wereld die baadt in een stralend licht met een ongekende schoonheid. Ze zien de mooiste kleuren, bloemen, vogels, landschappen, enz.
Ook zien ze personen. Dat kunnen bekenden zijn van vroeger, die al waren gestorven. Ze herkennen die personen dan duidelijk. Andere personen kennen ze niet. Ook komt het voor, dat ze engelen zien, en een persoon in een extra helder licht, dat ze vaak als de Heer Jezus interpreteren. Soms komen ze in gesprek met die persoon. Ze krijgen dan bijvoorbeeld te horen, dat ze weer naar de aarde terug moeten. Soms mogen ze zelf kiezen of ze willen blijven of niet. Dan gaan ze weer terug. (Degenen die blijven kunnen het op aarde niet meer navertellen). Ze vliegen weer door de tunnel terug en komen in hun lichaam terecht. Dat is dan voor velen een afschuwelijke ervaring. Hun lichaam was immers in een zeer kritieke toestand, toen ze dat achter zich lieten. Meteen voelen ze weer de pijn, de ziekte en/of de benauwdheid. Ze merken dan soms ook, dat een dokter hen in het gezicht slaat om hen weer bij te laten komen. Dit kan hen dan wel eens met woede vervullen. Want het contrast kan bijna niet groter zijn: Eerst die onuitsprekelijke heerlijkheid en dan opnieuw die bittere ellende!
Plaatje 1 van deze 2: Sommigen gaan door een schitterende poort naar een ongekende werkelijkheid. Plaatje 2 van deze 2: Die andere wereld kan ervaren worden als een heerlijk oord van licht, vrede en blijdschap.
Niet iedereen met een bijna-dood-ervaring ervaart hetzelfde. Lang niet iedereen ziet bijvoorbeeld zijn of haar eigen lichaam van boven af liggen. En niet iedereen ziet een tunnel of engelen. De ene bijna-dood-ervaring is ook veel uitgebreider dan de andere. Maar er zijn wel overeenkomsten. In die andere wereld heeft men een bijzonder helder bewustzijn! Het is dus totaal iets anders dan een droom. Een droom is men meestal weer gauw vergeten. Als men de droom de volgende dag niet opschrijft (als men zich die nog herinneren kan), weet men er meestal al gauw weinig of niets meer van. Maar bijna-dood-ervaringen ervaart men als zoiets bijzonders, dat men tientallen jaren later nog vele of alle details weet! Velen ervaren het later als problematisch. Men heeft behoefte om er met anderen over te praten. Toch doen velen dat niet, of lange tijd niet, omdat ze het gevoel hebben dat een ander het niet zal begrijpen. Als ze dan na tientallen jaren toch iemand vinden die er begrip voor heeft, dan kunnen ze dat ervaren als een opluchting.
Er zijn verder ook mensen die een afschuwwekkende bijna-dood-ervaring hebben. Zij bevinden zich dan in een helse omgeving, waar mensen pijn lijden, wanhopig zijn en/of in duisternis verkeren. Laten we mensen aan het woord laten die een bijna-dood-ervaring hebben meegemaakt:
B. Persoonlijke ervaringen
1. Mevrouw Jang, een ongeletterde Chinese vrouw, stierf anderhalf jaar na haar bekering. Op haar sterfbed berichtte ze: "De Heer kwam de kamer binnen, nam me bij de hand en zei: 'Kom met Me mee.' Even later stonden we voor een paarlen poort. Het was de hemelpoort. Engelen deden open en we gingen naar binnen. Ik zag vele mooie huizen in prachtige kleuren. Ik zag duizenden engelen in een grote kring, die zongen en liefelijke muziek maakten. In het midden stond de glorietroon, de hemelse Vader zat erop. Toen ik Hem zag, werd ik bevreesd, ik durfde nauwelijks mijn ogen opheffen. Hij zei: 'Je mag nog even terug, maar je moet op de 12e hier bij Mij terugkomen.'" Mevrouw Jangs getuigenis bracht honderden dorpelingen tot geloof. Inderdaad stierf ze op de 12e van de maand erop.
2. Velen kennen het mooie christelijke lied "Vaste rots van mijn behoud." Het is gedicht door Augustus M. Toplady. Hij stierf in 1778 op 38-jarige leeftijd. Een uur voor zijn dood werd hij wakker na een korte slaap. "O, wat een verrukking", riep hij uit. "Wie kan de vreugden van de derde hemel peilen? Wat een stralende zonneschijn is om me heen uitgespreid! Ik heb geen woorden genoeg om die te beschrijven. Ik weet dat het niet lang meer kan duren voor mijn Heiland me komt halen.... alles is licht, licht, het stralen van Zijn eigen glorie. O, kom Heer Jezus, kom vlug."
3. Lilian Lee, een meisje van tien jaar, zei tegen haar vader: "O papa, wat een fijn gezicht! De gouden poorten zijn open en een massa kinderen stroomt naar buiten." Wat later riep ze uit: "Ze renden naar me toe en begonnen me te kussen en me bij een nieuwe naam te noemen. Ik kan me niet herinneren, wat die was". Haar laatste woorden waren: "Ja, ik kom, ik kom."
4. Onder plaatselijke verdoving werd de predikantsvrouw Julia Ruopp aan haar keel geopereerd. De artsen vroegen haar om te blijven spreken en zingen, zodat ze de stembanden makkelijk konden lokaliseren. Terwijl ze dat deed, ontdekte ze plotseling tot haar verbazing, dat ze zichzelf van boven af kon zien liggen, en ook de groep die rond de operatietafel met haar lichaam bezig was, kon waarnemen. Ze hoorde hoe een zuster verschrikt uitriep: "Dokter, haar pols verdwijnt."
Vervolgens vertelde ze: "Toen begon ik door wat leek op een lange donkere gang heen te gaan. Bij deze tocht, die enige tijd duurde, gebeurde er niets en ik vroeg me af, hoe lang het zou duren, toen ik boven kwam in een overweldigende wijde ruimte van licht, een kloppend levend licht, dat niet met woorden beschreven kan worden."
5. Mevrouw Dorothy Whippo vertelde aan een journalist, dat ze tijdens een ernstige ziekte haar lichaam had verlaten. Ze had na een tocht door een donkere tunnel haar vader, broer, schoonzus en oom ontmoet, die allen al eerder waren overleden. Haar vader had haar bij zijn leven altijd 'zus' genoemd en haar bij dit weerzien gevraagd: "Wil je bij ons komen zitten, zus?"
6. Velen kennen het boek "Kruis in de asfaltjungle" van dominee David Wilkerson. Zijn schoonvader, ds. Work, lag in 1938, nadat hij door een val van twee verdiepingen hoog zijn nek gebroken had, in coma. In die toestand was hij zich ervan bewust, dat twee in helder licht gehulde engelen de hele nacht bij hem waakten.
De bekende Amerikaanse dominee David Wilkerson. Hij deed veel voor drugsverslaafden en jeugdbendes, om hen bij Christus te brengen. Op wo. 27 april 2011, op 79 jarige leeftijd, verliet hij dit aardse leven.
7. Mevrouw D. raakte in coma. Toen ze daaruit bij bewustzijn kwam, vertelde ze dat de heer B. zojuist was gestorven, want ze had hem de hemel zien binnengaan. Ze had onmogelijk van het sterven van de heer B. kunnen weten. Bij navraag bleek, dat de man inderdaad was overleden, en wel op hetzelfde moment, dat zij hem tijdens haar coma had gezien.
8. Terwijl ze voor een operatie onder narcose was, zag een zekere Judith Reeves hoe twee engelen haar door dalen en over bergen en zeeën heen naar een stralend licht droegen. Voor de poort van een witte hemelse stad zag ze haar moeder staan, die vijftig jaar eerder overleden was. Ze zag eruit als een jonge vrouw.
9. Veel mensen die een B.D.E. hebben gehad weten er achteraf geen raad mee. Ze voelen zich ook niet begrepen door de omgeving. Dat kan komen doordat zij zelf niet geloofden in een hiernamaals. Of doordat de mensen uit de omgeving ongelovig zijn. Zelfs Christenen kunnen negatief reageren op bijna-dood-ervaringen van anderen. (Gelukkig doen ze dat niet allemaal!) Iemand vertelde: "Ik wist niets af van B.D.E.'s, ik dacht dat ik de enige was en ik had het gevoel, dat anderen dachten dat ik niet goed snik was."
10. Een ander vertelde: "Ik kon er niet over spreken, anders werd ik in een inrichting geplaatst."
11. Van ervaringen betreffende de hel zijn ook genoeg voorbeelden:
William Pope, een Engelse ex-methodist, riep op zijn sterfbed uit: "O, de brandende vlam, de hel, de pijn die ik voel. O, de hel, de kwelling, het vuur in me. O eeuwigheid, eeuwigheid. Altijd met demonen te moeten wonen en met verdoemde geesten in de poel van vuur, dat moet mijn lot zijn, en het is een rechtvaardig lot. Ik wil niets anders dan de hel! Kom, duivel, en haal me!"
12. Andere mensen kunnen de hel anders ervaren, bijvoorbeeld als een rivier die hen doet verdrinken. Iemand die gespot had met het geloof: "Kijk, hoe het water omhoog komt. Gauw zal de rivier me overspoelen. Ik heb nooit in een hel geloofd, maar nu geloof ik erin. O, hoe verschrikkelijk!"
13. Grote bekendheid kreeg de bijna-dood-ervaring van de 35 jarige Pamela Reynolds, omdat haar ervaring zo uitgebreid was en omdat die goed gedocumenteerd is.
Plaatje 1 van deze 2: Pamela Reynolds. Plaatje 2 van deze 2: De botzaag die gebruikt werd bij de operatie, en die Pamela tijdens haar B.D.E. van boven af zag, terwijl haar ogen bedekt waren. Ze zag ook zichzelf liggen.
Ze kreeg een zeer grote zwelling in een van haar hersenslagaders, die levensgevaarlijk was. Daarom moest ze een hersenoperatie ondergaan. Daarbij vielen al haar hersenfuncties uit. Gedurende de operatie werd haar lichaamstemperatuur teruggebracht tot ongeveer tien graden. Ze kon in die toestand alleen nog leven doordat ze op een hart-longmachine was aangesloten. In die toestand kon het bloed uit haar hersenen worden verwijderd, want anders zou de operatie te moeilijk zijn. Haar ogen waren tijdens de operatie afgeplakt en in haar oren waren klikapparaatjes. Ze kon dus niets meer waarnemen, gesteld dat ze tijdens de narcose bij zou komen. Maar haar hersenen deden al niets meer. Haar geest was buiten haar lichaam getreden. Maar juist daardoor kon ze van boven af alles waarnemen! Ze vertelde (het verhaal moet vanwege de lengte sterk worden ingekort; overal waar vier punten staan is wat overgeslagen):
"Ik begon verschillende dingen in de operatiekamer te zien toen ik zo naar beneden keek. Ik had mijn hele leven nog nooit zo helder waargenomen. En toen keek ik neer op dat lichaam en ik wist dat het mijn eigen lichaam was. Maar het deed me niets. Ik dacht wel dat ze mijn hoofd wel erg vreemd hadden geschoren. Ik had verwacht dat ze mij helemaal kaal zouden scheren, maar dat hadden zij niet gedaan.... Er was zoveel in de operatiekamer wat ik niet herkende en er waren zoveel mensen. Ik herinner me het instrument in zijn hand, het leek wel op het handvat van mijn elektrische tandenborstel (opmerking van de schrijver van dit artikel: Hiermee werd haar schedel opengemaakt).... Zelfs allerlei vervangboortjes werden in dat kistje bewaard. Het leek op zo'n kistje waar mijn vader dopsleutels in bewaarde toen ik nog jong was.... En ik herinner me de hart-longmachine. Ik vond die beademingsapparatuur maar niks....
Toen voelde ik de aanwezigheid van iemand. Ik draaide me om.... en keek ernaar. En toen zag ik dat kleine lichtpuntje. Dat licht begon me aan te trekken.... Het was als een tunnel, maar het was ook weer geen tunnel. Ik ging, en ik ging naar het licht. Hoe dichter ik bij het licht kwam, hoe duidelijker ik verschillende gestalten begon te zien, verschillende mensen, en ik hoorde heel duidelijk hoe mijn grootmoeder me riep.... En het licht was ongelooflijk helder, alsof je midden in een lamp zit.... Ik zag veel mensen die ik kende en heel veel mensen die ik niet kende.... Het voelde... geweldig!.... Ik mocht van hen niet verder. Er werd mij meegedeeld.... dat als ik nog verder het licht zou ingaan er iets zou kunnen gebeuren waardoor ik niet meer terug zou kunnen.... En ik wilde het "Licht" binnen gaan, maar ik wilde ook wel terug kunnen. Ik moest mijn kinderen nog grootbrengen. Ik kreeg van alles een overzicht te zien.... Ik vroeg of dat licht God was, en het antwoord was: "Nee, het licht is niet God, het licht is wat er gebeurt als God ademt."....
Het was mijn oom die mij terugbracht naar beneden, naar mijn lichaam.... Ik kwam terug in mijn lichaam en het was alsof ik in een bad met ijswater dook. Het deed zo'n pijn.... Ik denk dat de dood een illusie is. Ik denk dat de dood werkelijk een heel smerige leugen is." (Pamela bedoelde, dat het een leugen is om te stellen, dat alles met de dood afgelopen is, alsof er geen hiernamaals zou zijn).
14. Een Deense predikant, teruggekeerd van de rand van de dood, drukte zijn gevoelens zo uit: "Het leek me als een pijn, een teleurstelling, tot het leven terug te keren. Dat gevoel bleef jarenlang bestaan. Ja, eigenlijk ben ik er nooit overheen gekomen. Ik kon me in de wereld nooit meer zo thuis voelen als vroeger. Vaak speur ik heimwee naar die morgen, waarop de nevel zal opstijgen en ik Hem zal zien van aangezicht tot aangezicht."
Heimwee naar hetgeen men gezien heeft bij een B.D.E. kan jarenlang blijven bestaan.
C. Nabeschouwing
Hoe gaan mensen, die niet willen geloven in een andere werkelijkheid met zulke verhalen om? Men verzint van alles om deze dingen binnen het aardse vlak te trekken. Zo stelt men bijvoorbeeld, dat zulke ervaringen komen door zuurstof-gebrek in de hersenen. Daardoor zou men gaan hallucineren. Maar deze verklaring snijdt geen hout. Want de bijna-dood-ervaringen treden juist op, als er geen hersenactiviteit meer is. En hallucineren is juist een product van hersenen, die als het ware op hol geslagen zijn. Anderen dachten aan de mogelijkheid van te veel kooldioxide of bijzondere chemische of elektrische reacties in de hersenen. Maar zulke verklaringen deugen evenmin om dezelfde reden. Bijna-dood-ervaringen zijn evenmin dromen. Want ook bij dromen is er hersenactiviteit. Ook is het bewustzijn bij B.D.E.'s onnoemelijk veel helderder dan bij dromen. Bovendien zijn vele elementen van B.D.E.'s verifieerbaar. Pamela zag van boven af de medische instrumenten die bij haar operatie werden gebruikt. En zij hoorde wat de artsen en verplegers tegen elkaar zeiden. En dat klopte allemaal, terwijl haar hersenen totaal niet meer functioneerden, toen die dingen plaatsvonden. Een ander merkte tijdens een bijna-dood-ervaring, dat een kennis pas overleden was. En dat bleek te kloppen.
De cardioloog Pim van Lommel geeft heel ingewikkelde verklaringen voor bijna-dood-ervaringen in zijn dikke boek "Eindeloos bewustzijn". Hij haalt de kwantumfysica erbij en spreekt veel over de zogenaamde non-locale ruimte. In die ruimte bestaat er geen tijd en zijn er geen afstanden en is alles met alles verbonden. Daardoor zijn al die verschijnselen mogelijk, volgens hem. Maar heeft hij gelijk? Als we genoeg fantasie hebben om de werkelijkheid om ons heen totaal en totaal anders te verklaren dan we met ons gezonde verstand zouden doen, dan passen daar uiteindelijk de vreemdste dingen in. Waarom zouden we echter niet gewoon geloven in een andere wereld, die een geestelijke wereld is, zodat we die niet kunnen waarnemen met de 5 zintuigen van ons aardse lichaam? De bewijzen stapelen zich op! Waarom zouden we dan nog doorgaan om alles op een vreemde, onnatuurlijke en onlogische manier te verklaren? Waarom zouden we niet gewoon geloven in hetgeen de Bijbel ons vertelt? In het licht van de Bijbelse waarheden wordt alles glashelder! De meeste bijna-dood-ervaringen komen volkomen overeen met hetgeen we kunnen lezen in de Bijbel!!
Iemand zou hierop kunnen zeggen: "De meeste bijna-dood-ervaringen?? Zijn er dan bijna-dood-ervaringen die in strijd zijn met de Bijbel?" Ja, helaas wel. Ook wijzen Pim van Lommel en anderen er op, dat er ook mensen van andere godsdiensten en ongelovigen zijn, die een aangename bijna-dood-ervaring krijgen. Wat moeten we daarmee, als we van de Bijbel willen uitgaan? Enerzijds geven de bijna-dood-ervaringen een enorme bevestiging van de Bijbelse waarheden! Anderzijds gebruiken wetenschappers de bijna-dood-ervaringen op een dusdanige manier, dat ze in wezen de Bijbel en het Christendom verdacht maken.....
Wie echter nauwkeurig de bovennatuurlijke dingen bestudeert en daarbij in het gebed om Gods hulp vraagt, zal ontdekken wat er aan de hand is. De duivel zit er soms ook tussen met zijn demonen! In het artikel over de wonderen werd al uitgelegd, dat de duivel ook wonderen doet om de mensen te misleiden! En in de Bijbel, in 2 Korinthe 11: 14 staat, dat de satan (= de duivel) zichzelf verandert in een engel des lichts! En geloof maar, dat hij dat goed kan! Hij heeft miljarden dienaren en duizenden jaren ervaring. Als het even kan misleidt en bedriegt hij de mensen, opdat ze de waarheid van God niet meer zullen geloven! Zijn uiteindelijke doel is, dat er zoveel mogelijk mensen in de hel komen. Daarom noemt de Bijbel hem ook een moordenaar! Laten we dus scherp van geest zijn en zijn listen doorzien! Als een patiënt hersendood raakt en zijn of haar geest het lichaam verlaat, komt die geest in de geestelijke wereld. Maar die wereld is niet automatisch gelijk te stellen met de hemel, waar God Zelf woont. Ook het rijk van de duivel met zijn demonen behoort tot de geestelijke wereld. Aldaar kan de duivel zich aan een menselijke geest voordoen als een engel des lichts! (Dit wil ook weer niet zeggen, dat iemand, die in een bijna-dood-ervaring een lichtgestalte ziet, altijd met de duivel te maken heeft. Velen ontmoeten bij zo'n ervaring werkelijk de Heer Jezus of een engel van God. Maar het kan ook de duivel zijn, want hij is de grote imitator van God).
Wie nog twijfelt aan de waarheid van deze gedachte, mag weten dat veel bijna-dood-ervaringen een slechte nawerking hebben op de betrokken personen. Wanneer iemand tijdens een heerlijke bijna-dood-ervaring werkelijk een ontmoeting met God of iemand uit de hemel heeft, dan zal hij of zij daardoor zegen ervaren in zijn of haar verdere leven. De liefde tot God en de medemensen zal versterkt worden, evenals het geloofsvertrouwen, de innerlijke vrede en de innerlijke blijdschap. Ook hier geldt: Aan de vruchten kent men de boom! Maar veel mensen krijgen na een bijna-dood-ervaring last van akelige verschijnselen, zoals een ongewenste helderziendheid. Dit is dezelfde helderziendheid, die ook voorkomt in de occulte wereld, dat wil zeggen: De wereld waar de duivel en zijn demonen hun wonderen doen! Wanneer deze occulte belasting zich voordoet, geeft dat een extra bevestiging, dat de persoon, die een bijna-dood-ervaring heeft gehad, in contact is geweest met de machten der duisternis.
(De eerste aanwijzing daarvoor is dus de inhoud van de B.D.E., wanneer die in tegenspraak is met de Bijbel. Laten we overigens niet te gauw zeggen, dat iets tegen de Bijbel ingaat. Misschien vinden sommigen het vreemd, als kinderen naar elkaar toe rennen en elkaar kussen (zie getuigenis nr. 3), maar daar is op zich niets mis mee! Wel is de zaak mis, als iemand met een B.D.E. in de geestelijke wereld een bekende occultist tegenkomt, die onderwijs of instructies gaat geven! Wanneer een onbekende lichtgestalte dingen zegt, die tegen de Bijbel ingaan, bijvoorbeeld over reïncarnatie, dan zit het eveneens fout).
Het feit dat sommige bijna-dood-ervaringen misleidend zijn, wil in ieder geval niet zeggen, dat elke bijna-dood-ervaring negatief beoordeeld moet worden. Integendeel! Diep gelovige mensen kregen daardoor al een voorsmaak van de eeuwige heerlijkheid. In de Bijbel lezen we bijvoorbeeld ook van Stefanus, die gestenigd werd. Alvorens hij stierf zag hij de hemel geopend en de Heer Jezus staan aan de rechterhand van God! In de latere kerkgeschiedenis maakte een martelaar hetzelfde mee.
Toen Stefanus gestenigd werd zag hij Christus in een geopende hemel.
Conclusie: We mogen dankbaar zijn, dat de bijna-dood-ervaringen zulke duidelijke bevestigingen geven van de Bijbelse waarheden. Wie zou nu nog kunnen geloven, dat er naast deze zichtbare wereld geen geestelijke wereld is? Wie zou nu nog kunnen beweren: "Dood is dood. Bij het sterven is alles afgelopen."? Maar aan de andere kant kunnen we nooit blindelings op bijna-dood-ervaringen vertrouwen! God heeft ons Zijn Woord gegeven. Daarop mogen en moeten wij vertrouwen, als wij een betrouwbare gids willen hebben om God beter te leren kennen, en om de weg te vinden naar de eeuwige zaligheid!
De apostel Johannes kreeg op het eiland Patmos vele visioenen van God. Wat een geweldige troost is daaruit te putten! Openbaring 21: 1 - 8 luidt als volgt:
1. En ik zag een nieuwen hemel en een nieuwe aarde; want de eerste hemel, en de eerste aarde was voorbijgegaan, en de zee was niet meer.
2. En ik, Johannes, zag de heilige stad, het nieuwe Jeruzalem, nederdalende van God uit den hemel, toebereid als een bruid, die voor haar man versierd is.
3. En ik hoorde een grote stem uit den hemel, zeggende: Ziet, de tabernakel Gods is bij de mensen, en Hij zal bij hen wonen, en zij zullen Zijn volk zijn, en God Zelf zal bij hen en hun God zijn.
4. En God zal alle tranen van hun ogen afwissen; en de dood zal niet meer zijn; noch rouw, noch gekrijt, noch moeite zal meer zijn; want de eerste dingen zijn weggegaan.
5. En Die op den troon zat, zeide: Ziet, Ik maak alle dingen nieuw. En Hij zeide tot mij: Schrijf, want deze woorden zijn waarachtig en getrouw.
6. En Hij sprak tot mij: Het is geschied. Ik ben de Alfa en de Omega, het Begin en het Einde. Ik zal den dorstige geven uit de fontein van het water des levens voor niet.
7. Die overwint, zal alles beerven; en Ik zal hem een God zijn, en hij zal Mij een zoon zijn.
8. Maar den vreesachtigen, en ongelovigen, en gruwelijken, en doodslagers, en hoereerders, en tovenaars, en afgodendienaars, en al den leugenaars, is hun deel in den poel, die daar brandt van vuur en sulfer; hetwelk is de tweede dood.
Toelichting bij het laatste vers: Met "vreesachtigen" worden niet de mensen bedoeld, die wel eens een beetje bang zijn. Want dan zou het met iedereen verkeerd aflopen. In een andere vertaling staat "lafhartigen" en dan wordt het al iets duidelijker. Het gaat hier om mensen die uit pure lafhartigheid niet aan God gehoorzamen, maar aan de duivel. Dit is nog duidelijker te maken door als voorbeeld Noord-Korea te noemen, of Duitsland in de Tweede Wereldoorlog. Sommigen deden mee aan de misdaden van Hitler om zelf niet gestraft te worden. Zo bedreven zij goddeloosheid uit lafhartigheid. God vraagt echter van ons mensen om Hem te geloven, te vertrouwen en te gehoorzamen, wat er ook gebeurt. Dan wil Hij ons bijstaan met Zijn liefde en uiteindelijk ontvangen we dan het eeuwige leven!
D. Video
Tot slot kunt u een film bekijken over een bijna-dood-ervaring. (Duurt ongeveer 17 minuten).
(Een storing of probleem met de video of de videospeler kunt u altijd per e-mail melden bij de redactie: Mail naar de redactie )